Wereldwijd zijn er zo ontzettend veel honden met artrose, de meeste daarvan hebben niet eens een diagnose!
In Engeland blijkt uit onderzoek dat 80% van de honden die ouder zijn dan 8 jaar artrose hebben. 80%! Een groot gedeelte, namelijk 35%, heeft zelfs nooit een diagnose artrose gekregen en loopt misschien nog wel onbehandeld door het leven.
Ik was enorm geschokt toen ik deze cijfers zag. En vroeg me af hoe dat in Nederland is. Dus ben ik is (geheel niet volgens een wetenschappelijke aanpak) eens om me heen gaan kijken en rondvragen. En mijn conclusie is dat het in Nederland niet veel anders is. Helaas. Tijd om daar iets mee te gaan doen.
Wat is artrose?
Artrose is een veel voorkomende aandoening en treft honden van alle leeftijden. Niet alleen oudere honden krijgen last van artrose, ook jonge honden (!) kunnen artrose krijgen. Zelfs pups, iets om niet te onderschatten dus. Artrose gaat gepaard met chronische pijn, maar hier kom ik zo nog even op terug. Als je gaat googelen op artrose bij honden kom je ongelooflijk veel informatie en disinformatie tegen. De officiële naam is eigenlijk osteoartritis, kortweg OA.
Het komt voor in de gewrichten; knieën, ellebogen, heupen, tenen en wervels.
Bij artrose wordt de kwaliteit van het kraakbeen steeds slechter. Dit leidt tot irritatie in het gewricht. Het gevolg is dat banden, kapsels en pezen door het vervormde gewricht ook geïrriteerd raken. Hierdoor kunnen er botwoekeringen ontstaan, waardoor het gewricht minder mobiel wordt, gaat ontsteken en bewegen pijnlijk is.
Pijn
Ja daar heb je dat vervelende woord weer. Niemand van ons wil dat onze hond pijn heeft. Maar het is zo ontzettend moeilijk om in te schatten of je hond pijn heeft. Behalve als hij piept of jankt. Maar dat is het nou net bij chronische pijn. Dat hoor je niet. Maar je merkt het wel…..
Als je zelf te kampen hebt gehad met chronische pijn dan weet je waar ik het over heb. Het is doodvermoeid en je ziet het aan de buitenkant echt niet. Probeer het maar eens, vraag maar eens aan een willekeurig persoon of hij op dat moment pijn heeft. Antwoord hij met ‘ja’, vraag je dan eens af of je het hebt kunnen zien? Waarschijnlijk is het antwoord ‘nee’.
Het rotte van artrose is dus dat het gepaard gaat met heel veel chronische pijn en dat het steeds erger wordt. De artrose en de daarbij behorende pijn wordt niet alleen erger, het verspreid zich ook over de rest van het lichaam. De poot met artrose wordt ontzien, andere poten (en dus de spieren) moeten het werk overnemen, raken overbelast en gaan zeer doen….
Maar er gebeurd nog zo veel meer. Te veel om hier allemaal uit te leggen, onthoud dit: bij chronische pijn gaat het lichaam compenseren, wordt het zenuwstelsel overbelast en dat heeft allemaal invloed op de rest van het functioneren van je hond, fysiek én mentaal!
Dus het is heel belangrijk om artrose en chronische pijn zo vroeg mogelijk te herkennen.
Maar ja hoe doe je dat dan?
Herkennen artrose
Dat is nog niet zo makkelijk hoor. Zelfs dierenartsen hebben hier nog best wel moeite mee. Artrose definitief vaststellen kan eigenlijk alleen met een röntgenfoto, MRI, CT scan en noem maar op. Maar dat zijn prijzige dingen en dan wat?
Hoe eerder je artrose of vermoedde van artrose erkent, hoe meer je kan doen om de ziekte af te remmen en klachten te verminderen. In basis zijn er 4 dingen waar je op moet letten:
- Veranderingen in gedrag van je hond
- Veranderingen in het uiterlijk van je hond
- Veranderingen in de spieren
- Veranderingen in wat je hond kan en hoe hij loopt, rent.
- Verandering in gedrag
Ik kan hier enorm veel voorbeelden opnoemen, zoals meer slapen, onrustig, agressief, depressief, geen zin in een wandeling, ongewoon gedrag, enz. Maar als hondeneigenaar zou je bij elke verandering je hond af moeten vragen: “Waarom doet mijn hond dit?”. Tuurlijk kan je hond een mindere dag hebben, maar in mijn ervaring zit er vaak meer achter. Je ziet nog niet echt veranderingen bij je hond (fysiek gezien dan), maar je onderbuik gevoel geeft wel aan dat hij niet zichzelf is. Vanaf dit moment raad ik je aan om een dagboekje bij te gaan houden. Iets waar je kort in opschrijft wat je die dag allemaal gedaan hebt met je hond, hoe hij is (gedrag, humeur) naar jou, huisgenoten en andere honden. Houd dit een paar dagen bij. Heb je het idee dat hij zich anders dan anders blijft gedragen, trek dan aan de bel. Bij je dierenarts, je hondentrainer, de uitlaatservice of bij mij.
- Verandering in het uiterlijk van je hond
Natuurlijk is mank lopen een hele duidelijk. Deze wordt ook vaak als eerste genoemd als je het hebt over symptomen van artrose, maar vaak loopt een hond niet eens mank. Op het lijf van je hond zijn waarschijnlijk al eerder andere dingen waar te nemen. Ik noem er een paar:
- Vachtveranderingen
- Slijtage, of onregelmatige slijtage van de nagels,
- Likplekken
- Verandering in de manier waarop je hond staat, ligt of zit.
Ook dit zijn signalen waarbij het van belang is dat je bij een professional aan de bel trekt!
- Verandering in spieren
Als spieren niet of minder gebruikt worden, zullen ze minder stevig worden. Dit kan je voelen en zien. Het tegenovergestelde is ook waar, spieren die meer gebruikt worden, zullen groter en sterker worden😊 Bij honden met artrose zie je de spieren minder worden in de poot waar de artrose zit, bijvoorbeeld de knie. Dan zie je de spieren in de voorpoot juist sterker worden, want die moeten harder gaan werken. Dit kan je bijvoorbeeld zien doordat je hond breder wordt van voren, of omdat de ellebogen wat naar buiten gaan staan. Denk maar aan de houding van een bodybuilder (breed van boven, smal van onder).
Maar je hond zal ook anders bewegen, door zijn poten zakken, struikelen, moeite krijgen met opstaan, moeite met gaan zitten poepen, minder willen springen, traplopen, rennen, enz.
Dus wat doe je als je dit gaat opvallen? Trek aan de bel!
- Veranderingen in wat je hond kan en hoe hij loopt, rent
Eigenlijk heb ik het bij punt 3 al genoemd. Als je merkt dat je hond ‘opeens’ iets niet meer graag doet, terwijl hij dat altijd met heel veel plezier deed, trek aan de bel.
Hij wil niet meer balletje gooien (of heeft er na 2 keer al genoeg van, waar dat eerst niet zo was), gaat de trap niet meer op of af, vermijd bepaalde delen van de kamer (mogelijk omdat daar andere vloer ligt, die te glad is?), minder eetlust, wil de auto niet meer in, wil niet meer met zijn vriendje spelen, enz. Trek aan de bel!
Artrose, je zal het maar hebben en dan?
Een diagnose artrose is gelukkig tegenwoordig echt niet meer het eindstation voor jou en je hond. Maar het is wel een duidelijk signaal dat je IETS moet gaan doen. Dat begint in mijn ogen met pijnbestrijding. In ieder geval de eerste periode. Of je hond dan levenslang aan de pijnstilling moet? Dat weet ik niet. Maar ik weet wel dat je heel veel dingen kan doen om pijn te verminderen, ergere pijn te voorkomen of zolang mogelijk uit te stellen. Maar dit vergt best wel veel inzet. Niet alleen van jou als eigenaar, maar ook van je dierenarts, fysiotherapeut en alle andere hondenprofessionals om je heen.
Het managen van artrose bij jouw hond vergt inzet op vele fronten. Pijnbestrijding heb ik al genoemd, maar er zijn nog veel meer dingen waar je aan moet denken:
- Aangepaste beweging.
- Aanpassingen in en om je huis, denk aan niet gladde vloeren, enz.
- Misschien wel veranderingen in voeding, zeker als je hond overgewicht heeft.
- Aanvullende therapieën voor pijnbestrijding, spierbehoud, flexibiliteit, behoud van proprioceptie.
Dit kan allemaal behoorlijk in de papieren lopen. Maar er is zoveel wat je zelf kan doen!
Als je hond artrose heeft zal er voor jullie beide heel veel veranderen. Jullie leven zal niet meer hetzelfde zijn, die lange wandelingen op vakantie in de bergen zit er misschien wel niet meer in. Maar er zijn nog wel heel veel andere leuke dingen die jullie samen kunnen (blijven) doen. Het is soms alleen flink zoeken. En dat is iets waar ik me voor inzet. Eigenaren en honden helpen met hun weg te vinden in een leven met artrose….
KynoFlow en artrose
Als masseur, PijnCoach, hondenliefhebber en nu ook als CAMadvocate level 1 zie het als mijn taak om meer bewustzijn bij eigenaren en andere hondenprofessionals te creëren voor artrose bij honden. Ik heb in mijn praktijk al genoeg honden en hun eigenaren voorbij zien komen waarbij kleine tips een wereld van verschil maken voor hun en voor de hond! Het is echt heel zwaar om dagelijks te zien dat je maatje het zwaar heeft, dat hij een mindere dag heeft en soms weet je gewoon niet meer wat te doen.
Dus wat kan ik doen voor jou?
- Meedenken over de aanpak van artrose bij jouw hond.
- Objectief bekijken of de pijnbestrijding bij jouw hond werkt (ik ben geen dierenarts, en ga ook niet op zijn/haar stoel zitten, maar soms helpt een fris paar ogen😉.
- Massage.
- Aangepaste bewegingstherapie.
- Je in contact brengen met de juiste professionals met oog voor artrose (dierenarts, dierfysio, hydrotherapie, holistisch of regulier, osteopaat, veterinair natuurgeneeskundige, voedingsdeskundige, enz).
- Meedenken over andere therapieën die WEL werken voor jouw hond.
- En veel tips en ideeën om jou op weg te helpen!
Artrose en massage
Bij artrose kan massage helpen om de pijn en stijfheid te verlichten. Massage geeft ontspanning aan het lichaam. Tevens wordt de circulatie op gang gebracht waardoor afvalstoffen makkelijker afgevoerd kunnen worden. Hierdoor vermindert de spanning in bijvoorbeeld spieren en bindweefsel. Bovendien hebben honden met artrose vaak ook te maken met pijn en dit beïnvloed hun emoties. Door regelmatig te masseren kan de gemoedtoestand van jouw hond verbeteren. Hij komt lekkerder in zijn vel te zitten en zijn kwaliteit van leven wordt beter. Hierdoor kunnen ook een aantal gedragsproblemen, die ontstaan door bijvoorbeeld pijn, verminderen.
En het mooie van dit alles is dat ik JOU leer om dit zelf met enige regelmaat bij jouw hond te doen. Het is dus niet noodzakelijk om elke week of elke maand op consult te komen. We kijken samen wat je nodig hebt!